
وودی آلن
جادوگر طنز و تراژدی
وودی آلن، عینکبهچشمِ نیویورکی، با قلم و دوربینش جهانی خلق کرده که عاشقان سینما را در مرز خنده و اشک معلق نگه میدارد. فیلمهایش، از «آنی هال» تا «نیمهشب در پاریس»، مثل گفتوگویی صمیمی با دوستی فیلسوفاند که هم دلتان را میلرزاند و هم لبخند به لبتان میآورد. کمتر کارگردانی توانسته مثل او اضطرابهای وجودی انسان مدرن را با طنزی تلخ و هوشمندانه به تصویر بکشد.
وودی آلن، عینکبهچشمِ نیویورکی، با قلم و دوربینش جهانی خلق کرده که عاشقان سینما را در مرز خنده و اشک معلق نگه میدارد. فیلمهایش، از «آنی هال» تا «نیمهشب در پاریس»، مثل گفتوگویی صمیمی با دوستی فیلسوفاند که هم دلتان را میلرزاند و هم لبخند به لبتان میآورد. کمتر کارگردانی توانسته مثل او اضطرابهای وجودی انسان مدرن را با طنزی تلخ و هوشمندانه به تصویر بکشد. آلن، که خودش اغلب در فیلمهایش بازی میکند، انگار تکهای از روحش را در هر نقش جا میگذارد، چه در قالب یک کمدین عصبی در «منهتن» یا نویسندهای خیالپرداز در «رز بنفش قاهره».
نیویورک، معشوقه ابدی
نیویورک برای آلن فقط لوکیشن نیست؛ معشوقهای است که در هر پلان میدرخشد. خیابانهای بارانخورده، کافههای دنج و آسمانخراشهای منهتن در فیلمهایش مثل شخصیتی زنده نفس میکشند. او با لنز سیاهوسفیدش در «منهتن» این شهر را به شعری بصری بدل کرد که عاشقان سینما هنوز زیر لب زمزمهاش میکنند. نکتهای که کمتر گفته شده: آلن برای موسیقی فیلمهایش وسواس عجیبی دارد؛ جاز دهه ۲۰ و ۳۰، که خودش هم نوازنده کلارینت است، در آثارش مثل خونی در رگهای داستان جریان دارد.
فلسفه در لفافه کمدی
آلن فیلسوف سینماست، اما فلسفهاش را در جعبهای از شوخیهای زیرکانه میپیچد. در «همهچیز درباره عشق» یا «جنایتها و جنحهها»، او سوالهای بزرگ زندگی—عشق، مرگ، اخلاق—را با دیالوگهایی تیز و طنزی گزنده مطرح میکند. کمتر کسی میداند که او عاشق برگمان و داستایفسکی است، اما برخلاف آنها، پاسخهایش را نه در سکوتهای سنگین، بلکه در خندههای عصبی پنهان میکند. این تضاد، راز مسحورکنندگی سینمایش است.
میراثی که نمیمیرد
وودی آلن، با بیش از ۵۰ فیلم، هنوز در ۸۹ سالگی قصه میگوید. حتی اگر حاشیههای زندگی شخصیاش گاهی سایه انداخته، عاشقان سینما میدانند که قابهای او، از پاریس خیالانگیز تا بارسلونای عاشقانه، پناهگاهی برای روحهای سرگردان است. پیشنهاد من؟ امشب «آنی هال» را دوباره ببینید و بگذارید دیالوگهایش مثل نسیمی قلبتان را نوازش کند. آلن نه فقط کارگردان، بلکه راوی دلتنگیهای ماست،با طنزی که هرگز کهنه نمیشود.
برچسب ها : وودی آلن سینما شستی هالیوود